Καθοδηγήστε το παιδί στην αρχή στην οργάνωση της μελέτης του, του προγράμματός του και δίνοντάς του τα κατάλληλα παραδείγματα, για να τα εφαρμόζει κατόπιν και το ίδιο. Δηλαδή βοηθήστε το να βρει πόση ώρα θα αφιερώνει σε κάθε μάθημα και ποια βήματα θα πρέπει να ακολουθεί στη μελέτη του, για να το κατανοεί και να το μαθαίνει καλύτερα.
Τονώστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού και φροντίζοντας ο δικός σας ρόλος να είναι «διακριτικός», ώστε να μη δημιουργείται η αίσθηση στο μικρό μαθητή ότι είναι ανίκανος να τα καταφέρει μόνος του κι ότι έχει απόλυτη ανάγκη να είναι συνεχώς καθισμένος δίπλα του ο γονιός του, για να το βοηθάει και να το στηρίζει. Αυτή είναι η ουσιαστικότερη βοήθεια που μπορείτε να προσφέρετε στο διάβασμα των μαθημάτων του: Να γίνει υπεύθυνο άτομο, αναλαμβάνοντας την ευθύνη να κάνει τα μαθήματά του, καθώς αυτό είναι ένα μέρος από τις υποχρεώσεις που έχει σ’ αυτή την ηλικία. Και συνήθως αυτά που ζητούνται από το σχολείο αντιστοιχούν στις ηλικίες των μαθητών.
Φροντίστε να ακολουθεί το παιδί γενικά ένα πρόγραμμα σε όλες τις καθημερινές του δραστηριότητες και να ακολουθεί ορισμένους κανόνες, π.χ. ποιες ώρες θα κοιμάται, τι ώρα θα τρώει, ποιος είναι υπεύθυνος για να μαζεύει τα παιχνίδια του κλπ. Αυτό διευκολύνει πολύ το θέμα της οργάνωσης της μελέτης: βοηθάει το πιτσιρίκι να προγραμματίζει και να συνειδητοποιεί ευκολότερα ότι υπάρχει ορισμένη ώρα που πρέπει να διαβάσει και να τελειώσει, πριν ασχοληθεί με κάτι άλλο.
Ο μικρός μαθητής γύρισε από το σχολείο, έφαγε το φαγητό του, σας διηγήθηκε τα νέα του, ξεκουράστηκε για λίγο παίζοντας, ζωγραφίζοντας ή κάνοντας μια χειροτεχνία, και τώρα ήρθε η ώρα για να κάνει τα μαθήματά του. Η ώρα της μελέτης που, όπως θα του εξηγήσετε, δεν θα ασχολείται με τίποτα άλλο και δεν θα αποσπά την προσοχή του με άλλα πράγματα, μέχρι να τελειώσει.
Μπορείτε, λοιπόν, αφού επιβεβαιώσετε μαζί τι εργασίες έχει για την επόμενη μέρα, να τις καταγράψετε σε ένα χαρτί.
Στη συνέχεια, καθώς θα τελειώνει κάθε μάθημα, θα το διαγράφετε από τη λίστα, ώστε να αρχίσει να αντιλαμβάνεται ότι σιγά-σιγά η δουλειά του τελειώνει.
Ξεκινήστε από τα πιο «δύσκολα» μαθήματα, κι αφήστε τα πιο εύκολα κι ευχάριστα (π.χ. τη ζωγραφική) για το τέλος.
Εξηγήστε του με απλά λόγια ότι κάθε μάθημα θα πρέπει να το τελειώνει μέσα σε ορισμένο χρονικό διάστημα. Πολύ πιθανόν ο μικρός σας να μην έχει ακόμη την αίσθηση του χρόνου.
Αφού πρώτα δείτε μαζί τι του ζητάει να κάνει η κάθε άσκηση ή τι ακριβώς πρέπει να αντιγράψει κλπ., κι αφού βεβαιωθείτε ότι το έχει καταλάβει και ότι μπορεί να προχωρήσει μόνο του, πείτε του: «Εγώ πάω στο διπλανό δωμάτιο να κάνω τη δική μου δουλειά και σ’ ένα τέταρτο θά ρθω να δω πόσο έχεις προχωρήσει». (Γενικά, πάντως, οι δάσκαλοι εξηγούν πολύ καλά τι πρέπει να κάνουν στο σπίτι και τα παιδιά συνήθως γνωρίζουν τι μαθήματα έχουν και πώς να τα κάνουν.)
Στην αρχή θα είναι χρήσιμο να καθίσετε για λίγο δίπλα του, για να του εξηγήσετε και, επιπλέον, για να του δείξετε τα «βήματα» που θα είναι πολύ χρήσιμα να ακολουθεί στη μελέτη κάθε μαθήματος. Λόγου χάριν, στην ορθογραφία, ότι, αφού τη διαβάσει αρκετές φορές, την αντιγράψει, κλείσει τα ματάκια του και φέρει στο μυαλό του μία-μία λέξη, στο τέλος θα του την υπαγορεύσετε εσείς και θα ξαναγράψει τις λέξεις στις οποίες έκανε λάθη. Ή, στην ανάγνωση, αφού διαβάσει το κείμενο όσες φορές έχει πει η δασκάλα του -ή, τέλος πάντων, όσες χρειάζεται-, κατόπιν θα το διαβάσει και σ’ εσάς.
Οποιαδήποτε στιγμή ζητήσει τη βοήθειά σας σε κάτι που δεν καταλαβαίνει, που δεν καταφέρνει μόνο του, δώστε τη με προθυμία. Έτσι, θα ξέρει ο μικρός ότι είστε πάντα διαθέσιμη να καθίσετε δίπλα του για να του λύσετε τις απορίες του, χωρίς όμως να είστε διαρκώς «από πάνω του», κάτι που εξάλλου πιθανόν να του δημιουργεί πρόσθετο άγχος.
Όταν τελειώσει τα μαθήματά του, μπορείτε να τα τσεκάρετε μαζί. Όμως, μη διορθώσετε εσείς τα λάθη που πιθανά έχει κάνει. Προτρέψτε το καλύτερα να ξανακοιτάξει πιο προσεκτικά αυτά που έχει γράψει, για να τα βρει μόνο του. Και να θυμάστε ότι είναι δικαιολογημένο να του έχουν ξεφύγει ορισμένα λαθάκια.
Προσπαθήστε επίσης να μην αρχίσετε να σβήνετε «με μανία» αυτά που έχει γράψει, επειδή δεν τα βρίσκετε τέλεια, ή να σκίζετε σελίδες. Ρωτήστε το καλύτερα αν είναι το ίδιο ευχαριστημένο με τη δουλειά που έχει κάνει, κι αναφέρετέ του ότι πιστεύετε ότι μπορεί να τα καταφέρει ακόμα πιο καλά αν προσπαθήσει λίγο περισσότερο. Αν χρειάζεται, δείξτε του εσείς τον τρόπο, χωρίς όμως να κάνετε εσείς την εργασία του αντί αυτό.
Θα είναι επίσης θετικό να ελέγχετε αν αυτά που πιθανόν ο μικρός σας διαβάζει «νεράκι», τα καταλαβαίνει κιόλας. Δεν θα ήταν κακή ιδέα λοιπόν, να του ζητάτε να σας διηγείται με δικά του λόγια τι κατάλαβε, για παράδειγμα, από το κομματάκι που διάβασε στην ανάγνωση. Έτσι, δεν θα μάθει να διαβάζει «μηχανικά», κάτι που θα του φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο τα επόμενα σχολικά χρόνια.
Καθώς το μικρό μεγαλώνει, μπορείτε θαυμάσια να το βοηθήσετε να μάθει πώς να χρησιμοποιεί την εγκυκλοπαίδεια, το λεξικό, για να βρει τι σημαίνει ή πώς γράφεται μια άγνωστη λέξη. Η βοήθεια αυτή θα είναι πιο σημαντική από το να σας φωνάζει συνέχεια για να του τα εξηγείτε εσείς.